Kan tahlili, doktorlar tarafından tıbbi rahatsızlıkların tanısında destekleyici olarak yararlanılan laboratuvar tetkikidir. Ucuz olmasına rağmen, tanıya yardımcı olan önemli bir testtir. Ancak teşhisten ziyade, hastalıkların tanısında destekleyicidir. Kan tahlili hastalara genellikle sabah aç karnına yapılan bir tetkiktir. Kan örneği alınarak, kan tahlili türüne göre farklı tüplerde laboratuvara gönderilir. Bu test farklı amaçlarla ve yöntemlerle yapılmaktadır. Bazı kan tahlili için pıhtılaşmayı önleyen tüpler kullanılır. Çünkü pıhtılaşan kanla yapılacak tahlilde sonuçlar hatalı çıkabilir.
Kan tahlili inceleme alanları
- Kandaki beyaz ve kırmızı kan hücrelerinin sayısı, kırmızı hücrelerin hacmi, çökme hızıyla, hemoglobin yoğunluğunun belirlenmesi için yapılabilir.
- Kanın kan gruplarına ya da özel alyuvar antijenlerine göre sınıflandırılması için yapılabilir.
- Kan hücrelerinin yapılarını ve biçimlerini belirlemek
- Hemoglobin ile diğer kan proteinleri için yapısal inceleme
- Kanda meydana gelen kimyasal tepkimelerin incelenmesi
- Kan hücrelerine bağlı olan ya da plazmadaki serbest enzimlerin etkinliğini belirlemek için
- Kan tahlilinde belirlenecek olan toplam kan hacmi, kanın dolaşım süresi, yaygınlığı ve asitlik derecesinin belirlenmesi için
- Kanın pıhtılaşma zamanı, kandaki maddelerin plazmadan süzülme hızının belirlenmesi için
- Kan tahlili için genellikle kulak memesi, kol ve parmak toplardamarından alınan kan örneğinin kullanılması
- Kemik iliğinde olan kan hücrelerinin incelenmesi
- Enfeksiyon hastalarındaki maddelerin tespit edilmesi için kan tahlili yapılabilir.
Kan tahlilinden incelenen değerler
Kan tahlili sayesinde vücutta oksijen taşıyan eritrositler ve hastalıklara karşı savunma sağlayan lökositler sayılarak, boyutları değerlendirilir. Kırmızı kan hücreleri eritrositlerde hemoglobin proteinleri olur. Vücutta oksijeni taşıyan protein ise hemoglobindir. Bunların oranı düşerse oksijen taşınamaz.
Rbc (Red blood cells): Oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin miktarını belirtmektedir. Bu oran düşükse kansızlık olduğu ya da kan kaybı yaşandığı anlaşılabilir. Eğer bu oran yükse çıkarsa, KOAH aciğer hastalıklarını, bronşit, astım, böbrek hastalığı gibi rahatsızlıkları işaret eder.
Wbc (White blood cells): Vücuttaki savunma hücreleri akyuvarların toplamını verir. Bu oran enfeksiyon hastalıklarında, kronik iltihaplarda yüksek çıkar. Lösemi hastalığında da bu değer yükselir. Düşük çıktığından vücutta lökosit yapımını bozan kanser, AIDS gibi ciddi rahatsızlıklar söz konusu olur.
Mvc (Mean corpuscular volume): Bu değer oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin büyüklüğüdür. Düşük olduğunda eritrositler küçüktür, yüksek olursa hücreler genişlemiştir. Demir eksikliğine bağlı kansızlıkta hücreler küçülür ve bu değer düşük olur. B12 vitamin eksikliği olursa, hücreler genişler ve oran yüksek çıkar.
Hb (Hemoglobin): Kanda bulunan hemoglobin değerini gösterir. Kansızlık durumunda bu değer düşer.
Mch: Eritrositlerde olan hemoglobin miktarını göstermektedir.
Hct (Hematokrit): Kanda olan hemoglobin ve eritrosit miktarını gösterir. Vücutta su kaybı varsa, bu değer yükselir, kan kaybı, lösemi gibi durumlarda ise düşer.
Plt (Platelets): Bunlar pıhtılaşmayı sağlayan trombositleri gösterir.
Pnl (Nötrofiller): Bu değer bakteriyel kaynaklı sorunlarda yükselir.
Eosinophils (Eozinofiller): Bu değer alerjik ve paraziter rahatsızlıklarda yüksek çıkar.
Lymphocytes (Lenfositler): Bu değer Kronik hastalıklarda, viral enfeksiyonlarda yükselirken, AIDS hastalığında ise düşer.
Kan tahlili tek başına tanısal değer taşımaz. Ancak tanıya yardımcı olur. Elde edilen değerler çeşitli hastalıklara özgü belirtilerdir. Bu nedenle kan tahlili yorumlaması hastanın fiziki muayenesi, diğer tetkiklerin sonucuna göre değerlendirilir. Yaşa bağlı olarak ta farklı anlamlar taşıyabilir.
.jpg "A Rh Negatif Kan Grubu Özellikleri ve Faydaları")
