Evlilikte kan uyuşmazlığı, çiftler arasında doğrudan bir risk oluşturmaz. Ancak gebelik döneminde, anne karnındaki bebekle annenin yaşadığı bir sorundur. Kan uyuşmazlığı, vücuda giren yabancı kanın bağışıklık sistemi tarafından algılanması ile ortaya çıkar. Vücuda yabancı kan, bağışıklık sistemi tarafından alerjen bir madde olarak değerlendirilir. Bu durum, kanda pozitif veya negatif olarak bulunan Rh uygunsuzluğu şeklinde de adlandırılır. Gebe kadınlar bu durumdan daha çok etkilenir. Gebe kadın ve anne karnındaki bebeğin sahip olduğu kan grubu arasında Rh uygunsuzluğu bulunabilir. Alerjen olarak algılanan kan, vücutta alerjik tepkilere yol açar.

Kan uyuşmazlığı iki türde meydana gelebilir. Evlilikte, kan grubu Rh (+) olan bir erkeğin, kan grubu Rh (-) olan bir kadınla bebek yapması durumunda, bebeğin Rh (+) kan grubu olması halinde, bebeğin bu Rh (+) kan hücreleri yani alyuvarlar annenin vücuduna geçebilir. Bu, anne ve bebek arasındaki direkt kan bağından kaynaklanır. İlk gebelikte bazen hissedilmeden atlatılan bu durum, daha sonraki gebeliklerde sorun haline gelir. İlk gebelikte annenin savunma sistemi tam gelişmediği için, kan uyuşmazlığı risk haline gelmeyebilir.

Gebelik sürecinde, anne ve bebeğin kan bağını göbek kordonu sağlar. Bebek bu nedenle kendi kan hücrelerini annesiyle paylaşır. Belli seviyede süren bu paylaşım sırasında, bebek kan hücrelerini paylaşmayı keserse, annenin vücudu doğal tepki vererek antikor üretir. Bu aşamada kan uyuşmazlığı denilen, yaşamsal bir risk oluşturan sorun başlar. Kanın alerjen uyarısı vermesi ve annede oluşan antikorlar göbek kordonu aracılığıyla bebeğin vücuduna girer. Bebek göbek kordonundan alyuvar gönderirken, anne bebeğe antikor göndermeye başlar. Bebeğin vücuduna giren antikorlar kan hücrelerini parçalar, bu da bebeğin sağlık sorunları yaşamasına yol açar.

Göbek kordonundan bebeğe geçen antikorlar, bebeğin yaşamını yitirmesine neden olabilir. Bebekte alyuvar yıkımı ile birlikte kansızlık ve kalp yetmezliği gelişir. Bu sorunlar oldukça hızlı gelişir. Bebeğin vücudunda sıvı birikir, bu doğumdan sonra bebekte sarılık görülmesine yol açar. Sarılık, hem anne hem de bebek açısından yaşamsal risk taşıyan bir sorundur. Tedavi edilmezse sakatlık ve ölümlere neden olabilir. Bu sebeple evlilikte kan uyuşmazlığı için tedbir alınmalı ve tedavi uygulanmalıdır.

Evlilikte kadının gebe kalması durumunda, bebek ve anne için ciddi bir sorun oluşturan kan uyuşmazlığı tedavi edilebilir. Tedavide, kan uyuşmazlığını oluşturan annenin antikor üretimine karşı önlem alınır. Annede Rh (+) kan hücrelerini parçalayacak antikor üretiminin olmaması, kan uyuşmazlığının önlenmesini sağlar. Bu sayede bebek ve anneye olabilecek hastalıklar önlenir.

Anne ve bebek açısından risk taşıyan kan uyuşmazlığı tedavisinde, Rh (+) kan gruplu erkekten olan bebeğin annesindeki Rh (-) gebelikte, 28. haftada anti-D denilen iğne yapılır. Bu sayede annenin vücudunda antikor üretimi engellenir. Doğumdan sonra bebeğin kan grubunun Rh (+) olması halinde, 72 saat geçmeden hemen anti-D iğnesi tekrarlanır.

Bu nedenle, evlilikte kan uyuşmazlığı konusunda çiftler bebek sahibi olmayı istediklerinde mutlaka gereken tetkikleri yaptırmalıdır. Bu sorun tedavi edilebilir. Bu nedenle anne ve bebeğinin yaşamı riske atılmamalıdır. Kan uyuşmazlığı olan çiftlerde yapılacak tedavi sayesinde sağlıklı bebekler doğabilir.