{
    "title": "Sodyum Na Yüksekliği",
    "image": "https://www.kan.gen.tr/images/sodyum-na-yuksekligi-4647.jpg",
    "date": "21.01.2024 12:07:51",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Sodyum Na Yüksekliği,</b> kandaki normal sodyum Na aralığı 135-145 mEq/L olmalıdır. Eğer bir litre kandaki sodyum seviyesi 145 mEg/L üzerinde olursa bu hipernatremi olarak adlandırılır. Bunun anlamı yani sodyum Na yüksekliği vücudun kaybettiği su oranının vücuda giren suyun miktarından fazla olmasıdır.</div><div><br></div><div>Kanda sodyum Na yüksekliği daha çok dahiliye ve nefroloji alanında görülebilecek patolojik bozukluklar arasındadır. Bu sorun kandaki sodyum değerinin 150 mEq/l üzerine çıkmasıyla yaşanır. Burada daima kandaki sıvı miktarının azalması anlaşılır. Sodyum Na yüksekliğinin en fazla etkili olduğu kişi grupları çok yaşlı olan hastalar, çok genç yaşta olanlar ve ağır hasta olan kişilerdir. Sodyum yüksekliğinin ortaya çıkması içine iki faktörün birlikteliği gerekir. Bunlar susama mekanizmasının bozulması ve böbrek fonksiyonlarının (Renal konsantrasyon) bozulmasıdır.</div><div><br></div><div><b>Sodyum Na yüksekliği vücutta hangi değişikliklere neden olur?</b></div><div><br></div><div>Kronik sodyum yüksekliğinde yani yavaş yükselen sodyum düzeyinde kişilerden agresif belirtiler gözlenmez. Fakat aniden yani akut sodyum yükseliğinde kişide merkezi sinir sistemi belirtileri ortaya çıkabilir. Sodyum Na yüksekliğinin en korkulan komplikasyonları arasında beyin içine kanamaların olması bulunur. Normalde susama merkezleri ve böbrek fonksiyonları çalışan kişilerde ne kadar tuzlu besinler yense de susama merkezi uyarılır, böbreklerde kandaki sodyum seviyesini korur ve hipernatremi sorunu yaşanmaz. Yani kişiye zarar verecek düzeyde kandaki sodyum seviyesi yükselmez.</div><div><br></div><div>Sodyum Na yüksekliği belirtileri temel olarak susuzluk hissinin oluşmasıdır. Ayrıca beyin hücrelerine su kaçmasına neden olarak kişilerde sersemlik hissine, komaya, kas ve sinir hasarlarına ve ölüme neden olabilir.</div><div><br></div><div><b>Sodyum Na yüksekliği neden olur?</b></div><div><br></div><div>Kanda sodyum Na yüksekliği vücuttaki su miktarındaki düşüklükten kaynaklanabilir. Bu kişinin yeteri kadar su tüketmemesi, bunama ya da hipotalamik lezyonlar nedeniyle osmoreseptörlerinin bozulması, şekersiz diyabet gibi nedenlerden susuzluk hissinin kaybolmasından kaynaklanabilir.</div><div><br></div><div>Vücutta çeşitli nedenlerden kan hacminin azalması da sodyum yüksekliğine neden olabilir. BU etkenlerin arasında kusmak, şiddetli yanıklar, sindirim sistemindeki fistüller, sindirim sisteminden tıbbi hortumlarla sıvı alınması, aşırı miktarda terlemek, osmotik idrar söktürücüler, aşırı laksatiff kullanımı sayılabilir.</div><div><br></div><div>Vücuttaki sodyum miktarının su oranından daha fazla olması da sodyum Na yüksekliği sorununa neden olabilir. Kişinin fazla miktarda sofra tuzu tüketmesi, damar yolundan sodyum bikarbonat verilmesi, tüple beslenmesi, sodyum içerikli damardan verilen antibiyotikler, hipertonik diyalize girilmesi vücuttaki sodyum oranının artmasına neden olabilir.</div><div><br></div><div><b>Sodyum Na yüksekliği nasıl tedavi edilir?</b></div><div><br></div><div>Kanda sodyum yüksekliği olduğunda bazı tedavi yolları kullanılabilir. Hastada hücre dışı sıvı miktarının azalmasında yani sıvı eksikliği dehidrasyon bulunuyorsa, bu durum düzelinceye kadar izotonik sıvı verilebilir. Eksilen sıvı tamamlandıktan sonra hipotonik sıvılar verilir.</div><div><br></div><div>Hastada sıvı eksikliği yerine sıvı fazlalığı olursa, böbrekler normal çalışıyorsa bu defa diüretik tedavi uygulanır. Hastadaki böbrek fonksiyonlarının bozuk olması halinde diyaliz tedavisi uygulanır. Bu şekilde ultrafilitrasyon adlı yöntemle hastadaki sıvı fazlalığı düşürülür.</div><div><br></div><div>Başka bir tedavi yönteminde ise hesaplanan su açığına uygun tedavi süreci uygulanır. Su açığı hesabı ise aşağıdaki formülle hesaplanır;</div><div><br></div><div>Su açığı= (Serum {Na} - 140) X Toplam vücut suyu / 140</div><div><br></div><div>Bu formülde toplam vücut suyu kadınlarda %40, erkeklerde de %50 olarak alınır. Ancak hastalarda sodyum Na düşüklüğü tedavisinde agresif bir yol izlenmemelidir. Sodyumun saatte 0,5 mmol/L kadar ya da günde 12 mmol/l kadar düşürülmesi uygundur. Tedavi sırasında sıkça elektrolit takibi de yapılmalıdır.</div><div><br></div><div>Sodyum Na yüksekliği tedavisi agresif yani hızlı şekilde yapılırsa hastalarda beyin ödemi meydana gelebilir. Ayrıca beyin içine kanamalar olup, geri dönüşü olmayan beyin hasarları ortaya çıkabilir. Sodyum düzeyi 160 mEql/L ve üzerinde olan hastalarda bu durumda ölüm riski %75 oranındadır. Bu oldukça yüksek bir değerdir. Sodyum yüksekliği bu değerde olan hastaların tedavisi oldukça güçtür.</div>"
        }
    ]
}